ЦIун кIвал

Менсуре Хейировадин патай лезгийрин  тӀуьнар гьазуриникай цӀийи видеояр

ШакIукIа

Лезгинская кухня - Исита

Пч I екар

Лезгинская кухня - Пчекар

    Исит I а

Лезгинская кухня - Исита

 
Пахладин аш
Куьлуь лацу пахлаяр эвелдай чрада. КIерецдин хвехвер регъведа. Дуьгуь куьзайдалай кьулухъ къажгъанда ашдин кIан твада. Кьве кака, са тIур къатух, яни суьзме какадарна, чранвай дуьгуьдикай 2-3 тIур вегьена, кьел кутуна какадарда, ахпа ргар къажгьанда чрада. Идалай кьулухъ ам экIяна, винелай са къат дуьгуь, са къат пахла, са къат кIерецар хьун шартIуналди са шумуд къат арадиз гъида. Ргазвай чIем эчIирда, тIимил цIал демина тада.   Камбар Лезгийри дугърамаж адет яз камбар галаз гьазурда. Гатун серинардай тIуьнрикай тир камбар живедикай цIийиз хкатнавай цирийрикай гьазурда. Цирияр кьилерикай михьна, чуьхвена, дасмалдин арада яд хкатдайвал тада. Ахпа абур кIар-кIарна, кьел вегьена, банкайра кутада. Цирийри кьеж гуда ва са шумуд йикъалай недайвал жеда. Камбар къатухдик какадарна, фахъ галаз неда.   ЦкIан (ЦикIен)
Лезгийрин дегь чIаварин тIуьнрикай тир цкIан гзаф тIямлу тIуьн я. Са цкIанди са хизан тухарда. Вучиз лагьайтIа адахъ гзаф затIар кутада. Адет яз цкIан регъвенвай ягълу гьерен якIукай чрада. Адак куьлуьз кIар-кIарнавай чичIег, картуфар, пIишнавай кIерецдин хвехвер, кьел, истивут, кьурурнавай къанжукьар какадарда. Къатай тинидикай кьве лаваш акьална, чар твада. Гьазурнавай як са лавашдал экIяна, муькуьди винелай эцигна, кьерехар кIевирна ифирнавай хьрак, яни духовкада чрада. Ам ягълавда туна, кьил кIевирна газдални чраз жеда. КцIарвийрин цкIан арада кьелечI лавашар аваз, са шумуд къатунинди жеда. Гьазур хьайила, цкIан акъудна яцIу суфрадик кутада. Зур сятдилай нез жеда.   Хьран фу Лезги фу Ракъиниз ухшар жеда. Имни чи мифологиядихъ галаз алакъалу я. Ам гъвар галай ва галачир тинидикай чрада. Гъвар галайдаз къатай фу, галачирдаз тIили фу лугьуда. Ихьтин фу тинидикай 1 см-дин яцIувиле лавашар акьална, винел цIакулрив нехишар атIана, къатух, яни кака галай це куьцIуьрнавай гъил къекъуьрна чрада. Хьран фу гъвел-гъвел жедач, ам 10-15 юкъуз баят жедач. Лезгийрихъ агъадихъ галай фарин жуьреяр ава: хьу (лап къадим фу), хьул, чарфу, къакъвацI, лаваш, базламач, сачун фу, акат фу, къулан фу, чар авай фу, шткар, ниси квай фу, мукаш квай фу, хвех авай фу, тIунутI, ширин фу, гузан, алуга, цIалуг, баклук, черекун ва мсб.